the Sandal Jepit - landplaza.net: Đồ án Nhà tù Radical New

Một trong những đề tài được giới Kiến trúc quan tâm hiện nay là thiết kế nhà tù. Nổi cộm như một cơn đau không thể giải quyết của giới chức trách Mỹ. Những cuộc tranh luận hàng giờ giữa các nhà cầm quyền, nhà nghiên cứu, kiến trúc sư tiếp tục diễn ra dưới những quan điểm trái chiều : “ Nên hay không xây dựng các nhà tù biệt giam?”

Người ta đặt ra câu hỏi: liệu nếu đồ án thành hiện thực thì đây có phải là câu trả lời cho những vướng mắc trong hệ thống nhà tù Mỹ đã làm đau đầu chính quyền trong suốt bao nhiêu năm qua?

Một đồ án đến từ Glen Santayana, một sinh viên Thiết kế thuộc đại học Harvard , PriSchool, góp phần đẩy những cuộc tranh cãi lên cao trào. Đồ án thể hiện những quan điểm chính như : ngăn chặn tái phạm tội, giáo dục như một trường học, tái hòa nhập cộng đồng bằng hàng loạt hoạt động xã hội. Đến đây, người ta đặt ra câu hỏi: liệu nếu đồ án thành hiện thực thì đây có phải là câu trả lời cho những vướng mắc trong hệ thống nhà tù Mỹ đã làm đau đầu chính quyền trong suốt bao nhiêu năm qua?

52cb5cdbe8e44e1bc8000039_implementing-restorative-justice-in-prison-design_5_santayana_photo_model2

Hoàn cảnh đặt ra đề án này khá đặc biệt. Khi tình trạng bạo lực Mỹ đang ngày càng leo thang. Dân số trong tù tăng lên chóng mặt (500%) kể từ khi “ chiến tranh ma túy” bắt đầu ở các bang vào những năm 1970. Tình hình càng tồi tệ hơn khi thống kê có đến 67% phạm nhân tái tội phạm khi được thả ra sau 3 năm.

PriSchool, được thiết kế đặt biệt dành cho tội phạm phi bạo lực, những người đang đấu tranh để về với pháp luật. Đồ án đặt ở Brooklyn, khu trung tâm triệu đô. Sở dĩ như vậy , để tù nhân và những sinh viên quanh đó có thể học hỏi lẫn nhau, giúp đỡ họ hòa nhập với cộng đồng sau khi được trả tự do.

PriSchool, được thiết kế đặt biệt dành cho tội phạm phi bạo lực, những người đang đấu tranh để về với pháp luật.

Khu phức hợp chia làm 4 tòa nhà ( từ Tây sang Đông) bao gồm : trường cải tạo, nhà tù chính, khu tiền phóng thích, và một trung tâm cộng đồng. Hình thức các tòa nhà được biến dạng uốn lượn, các chức năng từng khu liên kết bằng những cây cầu vắt ngang các khu. Tù nhân và sinh viên có cơ hội tham gia cùng các khóa học nhằm tạo cho sinh viên những tình huống thực tế mà họ đang nghiên cứu , bên cạnh đó giúp những tù nhân kích thích phát triển trí tuệ và sự hiểu biết sâu sắc hơn về cấu trúc pháp lý mà họ đang gặp rắc rối. Điều này khiến phạm nhân có thêm tinh thần, được đánh giá và đề cao, làm giảm nguy cơ tái phạm tội.

52cb5e58e8e44e1bc8000041_implementing-restorative-justice-in-prison-design_rendering_prison-yard

Khu “ Tiền- phóng thích” bao gồm những xưởng thực hành: gỗ, kim loại ,máy tính, tạo kỹ năng làm việc cho phạm nhân, để khi mãn hạn tù họ có thể quay về kiếm sống.

52cb5d99e8e44ee34f000048_implementing-restorative-justice-in-prison-design_photo_conceptual-model

Cuối cùng, các khu trung tâm cộng đồng, là cầu nối giữa phạm nhân với xã hội, nó được thừ nhận như một lời đề nghị hòa bình giữa hai bên. Hi vọng rằng những lợi ích mà phạm nhân làm cho cộng đồng vượt qua được sự kỳ thị xưa nay của xã hội, và khoảng cách đó sẽ được rút ngắn dần theo thời gian.

52cb5e22e8e44ee34f00004c_implementing-restorative-justice-in-prison-design_photo_process-models

Mô hình toàn khu

Đề án Santayana là một đồ án thực sự nhạy cảm với rất nhiều nghiên cứu nhìn vào những góc tối trong hệ thống nhà tù Mỹ hiện này với một góc độ hoàn toàn khác. Đây có thể là một giải pháp khả thi cho những vấn đề hầu như đã rơi vào bế tắc.

Xem thêm ảnh trong bài tại đây: